نقد الرجالحسینی تفرشی، سید میرمصطفی (زنده در ۱۰۴۴ ق) مؤلف کتاب رجالی، نقد الرجال، می‌باشد. [۱]
حسینی تفرشی، سید میرمصطفی، نقد الرجال، مؤسسة آل البیت علیهم السلام، ۱۴۱۸ ق، ج۵.
[۲]
حسینی تفرشی، سید میرمصطفی، نقد الرجال، تحقیق: عبد الغفار، قم: انتشارات الرسول المصطفی صلی‌الله‌علیه‌وآله، ص۴۲۷.
۱ - ساختار کتابمؤلف در این کتاب روش نقد و تحقیق را با محکم ترین ادله، قوی‌ترین مبانی و کوتاه‌ترین الفاظ در پیش گرفته است. خود وی درباره ویژگی های کتابش چنین می‌فرماید: «تردیدی نیست که علم حدیث از شریف ترین علوم است و حکم به صحت و ضعف احادیث متوقف است بر آگاهی از احوال رجال. من هرگاه به کتب رجال نگاه کردم، دیدم که بعضی از آنها غیر مرتب‌اند. گذشته از این، این آثار همراه با تکرار و اشتباه هستند و مباحث بعضی از آنها گرچه ترتیب خوبی دارند، اما دارای اغلاط بسیارند. به علاوه، این آثار مشتمل بر اسامی تمام رجال نیستند. لذا تصمیم گرفتم که کتابی به رشته تحریر در آوردم که جامع و شامل تمام راویان ممدوح، مذموم، مهمل، و خالی از تکرار و غلط باشد». مولف احوال هر فرد را به صورت خلاصه و جامع آورده و اقوال علماء به خصوص علمای علم رجال را در مورد آن فرد آورده است. ۲ - محتوای کتاباین کتاب، مشتمل بر فهرستی از اسامی ۶۶۰۴ نفر از رجال است که بر اساس ترتیب حروف الفبا تنظیم شده و در وصف هر شخصیت، عبارت علمای رجال به همراه مدح یا ذم و یا مهمل بودن وی بیان شده است. خاتمه کتاب، شامل چند فایده رجالی است که عبارت‌اند از: اسامی ائمه (علیهم‌السّلام) و تاریخ زندگی آنان، به همراه تعیین مراد از القاب مشهور بعضی از ائمه (علیهم‌السلام)؛ شرح مشیخه شیخ طوسی و شیخ صدوق؛ طریق مصنف به کتاب‌های روایی. مرحوم عبدالنبی کاظمی (م ۱۲۵۶ ق)، در تکمیل این کتاب، تکملة نقد الرجال را تالیف نموده است. ۳ - شروح و تعلیقاتبر این کتاب، حاشیه‌هایی نوشته شده که عبارت‌اند از: حاشیه محمد تقی مجلسی (م ۱۰۷۰ ق). حاشیه عنایة الله قهپایی (ق ۱۱). حاشیه سید نعمت الله جزایری (م ۱۱۱۲ ق). حاشیه سید عبدالله جزایری شوشتری (م ۱۱۷۳ ق). حاشیه محمدعلی بهبهانی کرمانشاهی (م ۱۲۱۶ ق). حاشیه میرزا نصرالله حسینی (زنده در ۱۲۳۹ ق) با عنوان رجال المیرزا نصر الله. حاشیه حسین حسینی خراسانی (م ۱۲۵۸ ق). حاشیه محمدجعفر شریعتمدار استرآبادی (م ۱۲۶۳ ق). حاشیه سید محمدشفیع محدث جزایری شوشتری (م ۱۲۷۴ ق). حاشیه سید شفیع بن محمد بن عبد الکریم جزایری (م - ق ۱۳) با عنوان رجال السید شفیع. حاشیه علی بن محمدجعفر شریعتمدار استر آبادی (م ۱۳۱۵ ق) با عنوان المبدا و المآل. محقق تهرانی در الذریعة ، این کتاب را با عنوان رجال التفرشی و نیز با عنوان رجال السید میر مصطفی فهرست نموده است. ۴ - وضعیت نشراین کتاب، در ۵ جلد به زبان عربی همراه با حاشیه ملا محمد تقی مجلسی، به همت مؤسسه آل البیت (علیهم‌السّلام) لاحیاء التراث در سال ۱۴۱۸ ه.ق منتشر شده است. ۵ - پانویس
۶ - منبعسایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تألیفات رجالی قرن یازدهم هجری»، تاریخ بازیابی ۹۵/۰۱/۳۱. سایت اندیشه قم رده‌های این صفحه : کتب رجالی شیعه
|